Sunday, November 18, 2007

Και ξανά προς τη δόξα τραβά

Ελληνικά ρεκόρ...




Έχω ξαναγράψει για το κάπνισμα και δεν θα κουραστώ να γράφω, καθώς φαίνεται ότι τα αυτονόητα είναι ακόμη ζητούμενα επί ελληνικού εδάφους.

Το κείμενο - αφορμή είναι από το Metro της Παρασκευής 16/11/2007 (δίνω το link, που είναι ένα pdf όλου του φύλλου της ημέρας, περίπου 4 ΜΒ). Σύμφωνα με έρευνα σε 27 χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, οι Έλληνες είναι οι πλέον επιβεβαρυμένοι παθητικοί καπνιστές, όπως αυτό φαίνεται από τα επίπεδα CO σε δημόσιους χώρους (αναφέρεται το παράδειγμα των νοσοκομείων!!!) και στους πνεύμονες των παθητικών καπνιστών (σημ.: το CO προέρχεται από τον εκπνεόμενο καπνό των ενεργητικών καπνιστών). Υπάρχει, δε, όπως αναμένεται, άμεση συσχέτιση μεταξύ επιβάρυνσης των παθητικών καπνιστών και εφαρμογής απαγορεύσεως καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, με τις χώρες όπου αυτή η απαγόρευση δεν ισχύει να "φιλοδωρούν" τους παθητικούς καπνιστές με πολύ μεγαλύτερη επιβάρυνση.

(Όπως καταλαβαίνει κανείς, τα επίπεδα του CO είναι απλώς ένας εύκολα μετρήσιμος δείκτης της επιβάρυνσης των παθητικών καπνιστών, αφού ισχυρές συνιστώσες της βλαπτικότητας του καπνού είναι στην πραγματικότητα η νικοτίνη και οι χιλιάδες ουσίες που προέρχονται από την καύση του καπνού.)

Ελάχιστους εκπλήσσουν, βέβαια, οι αποκαλύψεις. Είναι πανκοίνως γνωστό ότι στην Ελλάδα ο μη καπνιστής παραμένει κυριολεκτικώς στο έλεος της μεγαλοθυμίας των καπνιστών. Δεν συζητάμε για χώρους διασκέδασης, όπου το παθητικό κάπνισμα επιβάλλεται de facto σε όλους (συμπεριλαμβανομένων των καπνιζόντων, που έτσι καπνίζουν τα... διπλά). Στους εργασιακούς χώρους, όμως, είναι επιεικώς απαράδεκτο να υπόκειται ο μη καπνίζων τις από δεκαετιών γνωστές συνέπειες μιας συνήθειας άλλων εργαζομένων και να μην υπάρχει κανείς να τον προστατεύσει.

Για το τι γίνεται στα Νοσοκομεία - τεκέδες το έχω ξαναγράψει. Δυστυχώς τα ίδια και χειρότερα γίνονται σε λιγότερο... εμβληματικούς (και γι' αυτό μη προκαλούντες το όποιο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης) χώρους. Παράδειγμα ορισμένοι εργασιακοί χώροι των οποίων οι συνθήκες δεν εκτίθενται σχεδόν ποτέ στον δημόσιο (διάβαζε ΜΜΕ) έλεγχο, δηλ. οι χώροι εκείνοι των επιχειρήσεων (πχ. γραφεία) που δεν είναι προσβάσιμοι σε κοινό. Ποια ήταν η τελευταία φορά που η επιθεώρηση εργασίας επέδραμε σε γραφεία ιδιωτικής εταιρείας για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασιν το ντουμάνι και να σπεύσει σε προστασία των καταδικασμένων σε σιωπή παθητικών καπνιστών; Έστω, πότε ήταν η τελευταία φορά που πήγε σε νοσοκομείο και μάλιστα εισέβαλε σε γραφεία γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, ή έστω επισκέφτηκε χώρους αναμονής, για να καταστεί αυτόπτης της αιθαλομίχλης;

Με υφέρποντα τον κίνδυνο να γίνω γραφικός, θα έλεγα να αναρωτηθώ: Αφού θεωρούμε εαυτούς υπερευαίσθητους σε θέματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφού κοπτόμαστε για δίκαια άλλων και διαρρηγνύουμε τα ιμάτιά μας υπέρ των απανταχού καταπιεσμένων, μήπως θα ήταν μια καλή ευκαιρία να αρχίσουμε από αυτό το πεζό θέμα στην αυλή μας τις ασκήσεις δημοκρατίας;

Σημ.:

(1) Η λογική του ελληνικού κράτους είναι: "Αφού οι εργαζόμενοι τα βρίσκουν μεταξύ τους, τι θέλω να ανακατευτώ; Για να εισπράξω πολιτικό κόστος;" Στην πραγματικότητα, όμως οι περισσότεροι μη καπνιστές δεν "τα βρίσκουν" με τους καπνίζοντες, απλώς αποδέχονται την μοίρα τους σε ένα τριτοκοσμικό εργασιακό περιβάλλον, όπου υπάρχει κίνδυνος ή να καταστούν γραφικοί και να περιθωριοποιηθούν, αν αντιδράσουν, ή να χάσουν τη δουλειά τους (πχ. αν απειλήσουν τον ιδιώτη εργοδότη με καταγγελίες).


(2) Τα πράγματα έχουν, βέβαια, μελτιωθεί από την εποχή (πάνε 30 χρόνια) όπου το κάπνισμα ήταν αυτονόητα επιτρεπόμενο σε μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως λεωφορεία ή σε όλα τα βαγόνια των τραίνων).

(3) Το δικαίωμα των καπνιστών στην συνήθειά τους πρέπει κατά το δυνατόν να εξασφαλίζεται, αλλά αυτονόητη προτεραιότητα είναι η υγεία των υπολοίπων και όχι το αντίστροφο.

(4) (Update)
Και ένα ενδιαφέρον άρθρο του Κ. Ζούλα για την σχέση διείσδυσης του καπνίσματος στον ελληνικό πληθυσμό και των ενσωματωμένων στον ετήσιο προϋπολογισμό προσδοκιών... εισπράξεως. Αν και νομίζω ότι ο πρωτεύων λόγος της απροθυμίας του ελληνικού κράτους όσον αφορά την λήψη και κυρίως την εφαρμογή μέτρων περιορισμού της έκθεσης του πληθυσμού στο κάπνισμα δεν είναι οικονομικός (θα γινόταν άλλωστε και εξοικονόμηση από την ελάττωση της σχετικής νοσηρότητας) αλλά πολιτικός (το πολιτικό κόστος).

19 comments:

Anonymous said...
This comment has been removed by the author.
mickey said...

Κάποτε είχα την... ιδιαιτερότητα να είμαι ο ΜΟΝΟΣ μη-καπνιστής στα κεντρικά γραφεία της Αθήνας γνωστής καπνοβιομηχανίας και ως Αναλυτής Αγοράς είχα την ευκαιρία να μάθω σχεδόν τα πάντα για το τσιγάρο, τα διαφήμισή του (μιλάμε για απίστευτα ποσά), τις biased "έρευνες" πως δήθεν δεν είναι και τόσο κακό, ενώ σε αυτό το διάστημα έκανα και τα μοναδικά τσιγάρα της ζωής μου, καθαρά για δοκιμή (ένα πακέτο συνολικά σε 2 χρόνια).

Προσωπικά είμαι αρκετά ανεκτικός με τους καπνιστές (κατανοώ την εξάρτηση που έχουν), αρκεί και εκείνοι να δείξουν πως με σέβονται.

Ένας σημαντικός λόγος πάντως που αποφεύγω το clubbing (πέραν της κακής ηχητικής ποιότητας) είναι η αποπνικτική ατμόσφαιρα που υπάρχει σε αυτά τα μέρη - για τον ίδιο λόγο αποφεύγω και τον συνωστισμό σε κλειστές καφετέριες, εστιατόρια κλπ.

Όταν βεβαίως οι μη-καπνιστές αδειάζουν σιγά σιγά τη γωνιά σε τέτοια μέρη, είναι φυσικό το ποσοστό των καπνιστών θαμώνων να ανεβαίνει κι άλλο, γεγονός που ξεπερνά κάποια στιγμή τα "όρια" όσων μη-καπνιστών άντεχαν μέχρι τότε, μέχρι ο φαύλος κύκλος να καταλήξει σε "κατάληψη" κάποιων χώρων αποκλειστικά από καπνιστές - χώρια που ο επιχειρηματίας θα κοιτάξει να ικανοποιήσει τη συντριπτική πλειονότητα των πελατών του, ακόμα κι αν χρειαστεί να πληρώσει πού και πού κάνα πρόστιμο.

(θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω και ως μια ενδιαφέρουσα μορφή "γκετοποίησης")


Μια όμως και ο καπνός είναι ένα από τα βασικά αγροτικά μας προϊόντα και αποφέρει ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των φορολογικών εσόδων του κράτους, δε μου κάνει καμιά απολύτως εντύπωση η κατάσταση που επικρατεί. Και φοβάμαι πως τα όποια "μέτρα" είναι καθαρά για τη βιτρίνα, μια και το κράτος κερδίζει πολύ περισσότερα από τη βαριά φορολόγηση των προϊόντων καπνού παρά από τα πρόστιμα (αν οι καπνιστές μειωθούν δραματικά ο προϋπολογισμός μας θα πέσει έξω - δεν αστειεύομαι).

Η όλη κατάσταση, σε άλλη, πολύ μικρότερη κλίμακα φυσικά, μου θύμισε το τελευταίο post του LocusPublicus για την Κολομβία...

Unknown said...

Έχω κόψει το κάπνισμα από τις 30/3/1981. Μου το έκοψε η κόρη μου (μαθήτρια του Δημοτικού τότε) υπό την επήρεια της αντικαπνιστικής εκστρατείας του Υπουργού Υγείας Δοξιάδη. (Είχα φτάσει δυστυχώς να καπνίζω και 2 πακέτα ημερησίως!!).
Σήμερα στην Ελλάδα συνήθως καπνίζουν οικονομικοί μετανάστες, γυναίκες και μειωμένα διανοητικώς άτομα.
Αυτοί καταδυναστεύουν όλους τους άλλους!!
Οι καπνιστές και οι καπνίστριες δεν γνωρίζουν ίσως πόσο δυσάρεστο είναι στον/στην μη καπνιστή/στρια σύντροφό τους οι ερωτικές στιγμές με καπνιστές με καπνιστές/στριες...

vasikos metoxos said...

Εδώ πριν από μερικά χρόνια επιτρεπόταν στα αεροπλάνα. Ακόμα και τον καιρό που κάπνιζα δεν μπορούσα να μπαίνω στο βαγόνι των καπνιστών στα τραίνα. Είχε τρομερή μπόχα. Kανονικός Θάλαμος αερίων. Θα συμφωνήσω με τον mickey. Είμαι και εγώ ανεκτικός με τους καπνιστές γιατί κατανοώ το μέγεθος της εξάρτησης. Σε κάθε περίπτωση όμως ο σεβασμός στους μη καπνιστές είναι ζήτημα πολιτισμού.

Anonymous said...
This comment has been removed by the author.
Univers said...

Συμφωνώ με τους προλαλήσαντες, που λένε σ' αυτές τις περιπτώσεις.

Πάντως, πρέπει να αναφέρουμε ότι το πρόβλημα μεγεθύνεται στις γυναίκες νεαρής ηλικίας. Η μελέτη ATTICA που διεξήχθη το 2002 στην Ελλάδα, έδειξε ότι το 37.6% των ενηλίκων καπνίζει και ότι στις ηλικίες 35-44 ετών τα ποσοστά είναι 55% στους άνδρες και 46.5% στις γυναίκες.

Υπήρξε γενικά μια ελάττωση στις ενήλικες γυναίκες κατά την δεκαετία 1990-2000, αλλά αντιαταθμίσθηκε από αύξηση των
καπνιστριών μεταξύ των έφηβων κοριτσιών και το όποιο "πλεονέκτημα" χάθηκε.

Το πρόβλημα είναι επίσης "ταξικό", αφού τα ποσοστά της καπνιστικής συνήθειας μεταξύ γυναικών που έχουν μόνο στοιχειώδη εκπαίδευση είναι τρεις φορές υψηλότερα από αυτά γυναικών με πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

Όλα αυτά και άλλα πολλά σε άρθρο των Γεωργίας Γ. Πίτσιου και Παρασκευής Αργυροπούλου-Πατάκα, με τίτλο "Γυναίκα και κάπνισμα". Δείτε και το γράφημα, όπου φαίνεται ότι οι νεαρές ηλικίες (και στα δύο φύλα) είναι ιδιαίτερα επιβεβαρυμένες από το κάπνισμα και αυτή την επιβάρυνση θα την μεταφέρουν αργά ή γρήγορα στις μεγαλύτερες ηλικίες, αν δεν λειτουργήσει η αντικαπνιστική εκστρατεία.

Locus Publicus said...

Πάλι πολύ καλό πόστ Univers, τι θέμα κι' αυτό! Χαίρομαι που φέρνεις το θέμα για συζήτηση.
Πολύ καλές και οι παραπομπές σου.

Θα συνεισφέρω μερικές σκέψεις -

Ενα μικρό ιστορικό
Κατάγομαι απο τις καπνοπαραγωγικές περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας, η οικογένεια της μητέρας μου καπνοπαραγωγοί. Για όσους δεν γνωρίζουν, η Ελλάδα για χρόνια έβγαζε δύο είδη ντόπιου καπνού. Το τσεμπέλι (ένα είδος σκληρo χαρμάνι), και το μυρωδάτο (πιο γλυκό, ελαφρά μυρωδικό).

Για δεκαετίες, οι ντόπιοι καπνοκαλιεργητές, έδιναν την παραγωγή τους σε μερικές αθηναικές εταιρείες. Οι αφοί Παπαστράτου, Αιτωλοακαρνάνες κι' αυτοί, άρχισαν τα πρώτα μεγάλα εμπόρια τσιγάρων στην Ελλάδα. Δημιουργήθηκαν και άλλες εταιρείες κατόπιν, οπως ο Καρέλιας, κλπ.

Σε κάποια στιγμή, οι ελληνικές εταιρείες αγοράστηκαν απο μεγάλα αμερικανικά trust, όπως ο Philip Morris, τα οποία απαίτησαν την προσαρμογή της αγοράς σε νέα είδη καπνού. Καταργήθηκε λοιπόν το τσεμπέλι και το μυρωδάτο που απαιτούσαν στέγνωμα στον ήλιο στις επονομαζόμενες "καπνοαρμάθες", και άρχισε η καλλιέργια καπνού τύπου Virginia, τύπος καπνού που καλιεργούνταν στις ομώνυμες αμερικανικές πολιτείς, και απαιτούσε ειδικούς φούρνους παραγωγής. Με χρήματα της ΕΕ, η Ελλάδα χρηματοδότησε τους αγρότες για τη μετατροπή.

Απο πέρσι όμως, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως η καπνοκαλλιέργια θα καταργηθεί τελείως στην Ελλάδα, και οτι η ΕΕ θα χρηματοδοτήσει τους καπνοπαραγωγούς μέχρι νομίζω το έτος 2012. Θα πληρώνονται δηλαδή, και δεν θα παράγουν τίποτα. Υπάρχουν τη στιγμή αυτή στην επαρχία γεωπόνοι που μισθώνονται απο την κυβέρνηση για να μορφώσουν τους αγρότες σε άλλα είδη καλλιέργιας.

Το τι θα γίνει ο παράγων καπνός ως τοπικό προιόν εξαφανίζεται. Η ΕΕ θέλει μείωση του ελληνικού αγροτικού πληθυσμού σε επίπεδα κάτω του 10% (σήμερα ξεπερνά το 18%). Εφόσον πια κανείς δεν χρειάζεται να υποστηρίξει τον καπνό, ευκαιρία να αρχίσει και στην Ελλάδα μια αντικαπνιστική εκστρατεία. Δεν υπάρχουν πιά τοπικά συμφέροντα απο την καλλιέργια.

Ευρώπη, ΗΠΑ & Καναδάς
Γνωρίζετε βεβαίως πως και στην Ευρώπη έχει ήδη αρχίσει μια σοβαρή αντι-καπνιστική προσπάθεια. Στη Γαλλία ανακοινώθηκε ημερομηνία κατάργησης του καπνίσματος στα μπάρ (δεν έχω πάει στη Γαλλία πρόσφατα, ισως να είναι ήδη σε εφαρμογή). Το ίδιο και στη Βρετανία και Ιταλία. Στη Σκανδιναβία απ' ο,τι ξέρω μόνον στην Δανία καπνίζουν ακόμα ανοιχτά.

Οι ΗΠΑ είναι σήμερα ο παράδεισος του αντι-καπνιστή. Με ιδιαίτερα σκληρό και άγαρμπο τρόπο, το κάπνισμα σταμάτησε δια νόμου σχεδόν παντού. Η αντι-καπνιστική εκστρατεία είναι ιδιαίτερα δυνατή. Οι καπνιστές εδώ αισθάνονται σαν εγκληματίες επ' αυτοφόρω. Το μήνυμα πως το κάπνισμα είναι βλαβερό, υπάρχει έντονα παντού. Είναι δε τόσο έντονο, που τα τελευταία χρόνια βλέπω και μια αντίδραση απο πλευράς κόσμου να καπνίζουν επίτηδες, όχι τόσο για να προαγάγουν το τσιγάρο, αλλά σαν θέμα προσωπικών δικαιωμάτων.

Απαγόρευση και στον Καναδά. Μια εποχή μάλιστα (πριν 5 περίπου χρόνια), η κυβέρνηση φορολόγησε τόσο τα τσιγάρα (8 δολλάρια το πακέτο), που δημιουργήθηκε και μαύρη αγορά. Οι ινδιάνοι του Καναδά που νομοθετημένα πέρνουν αφορολόγητα τσιγάρα, άρχισαν τις παράνομες πωλήσεις. Στο τέλος, η κυβέρνησε εγκατέλειψε αυτή την πολιτική.

Συμφωνώ και εγώ πως το κάπνισμα πρέπει να καταργηθεί στην Ελλάδα. Οπως λέει και ο universe, αφου νοιαζόμαστε τόσο για τη δημοκρατία, ας αρχίσουμε απο τα αυτονόητα.

Ευχαριστώ, και συγγνώμη για το σεντόνι.

Anonymous said...
This comment has been removed by the author.
Locus Publicus said...

Ναί sea,
Η πόλη μου..

SniperAthens said...

@univers: δίκιο έχεις για τα νοσοκομεία, αλλά κι εσύ γιατί δε παίρνεις μιά νοσοκόμα για το σπίτι και τρέχεις συνέχεια εκεί?

Univers said...

Ιδού εμφανέστερη από ποτέ η ανάγκη ενοποιήσεως των Ταμείων: κάποιοι απολαμβάνουν νοσοκόμες κατ' οίκον ενώ άλλοι κάνουν ουρά στο ΕΣΥ...

Ωρίμασαν οι συνθήκες για την άρση των αδικιών και ανισοτήτων.

squarelogic said...

Να συνεισφέρω και γω ενα περιστατικο απο τις παλιές μας μέρες στο Αναγνωστήριο?

Νεόκοπος φοιτητής,πλην ωραίος και προφανώς ευκατάστατος εχει εγκατασταθεί με την παρέα του στα μπροστινα,πλησίον της πόρτας τραπέζια και όποτε χαρμανιάζει απ το διάβασμα ανάβει ενα τσιγαράκι...

Του εχουν γίνει επανειλημμενες ευγενικές συστασεις,εχουν γίνει συζητήσεις και η μέγιστη παραχώρηση του ειναι να μην το κάνει απ το μεσημέρι,αλλά μετα τις 7-8μμ.Βέβαια φοιτητές που διαβάζουν μεναν στο αναγνωστήριο μεχρι τις 2-3 το πρωι,οπότε ο τυπος και οι ομοιδεάτες του προκαλούσαν ασφυξία στους αλλους.

Μια μερα εχει γίνει παλι θέμα,και ο φίλος μας πάλι αναλαμβάνει να διασκεδάσει τη δυσκολία του με το κάπνισμα.Τελειόφοιτος και λίαν χτισμένος φοιτητ΄ς μαζεύει τα βιβλία του,κατευθυνόμενος προς την εξοδο σταματά στο τραπέζι του τύπου,τον κοιτα,ο τύπος κοιτά πισω προκλητικά,οπότε ο τελειόφοιτος βουτά τον καφε που ο αλλος ειχε ακουμπισμένο μπροστά του και τον περιλούζει χωρίς να πει κουβέντα!
Σύξυλος ο μικρός,αλλά που να μιλήσει!
Αυτή ηταν η πιο αποτελεσματική αντικαπνιστικη εκστρατεία που εχει λαβει χωρα εμπρος στα ματια μου.

Univers said...

Ήμουν αυτόπτης στο περιστατικό! Ο περιλουσμένος ήταν τύπος "γιος πλούσιου μπαμπά Β.Π." και ερχόταν βασικώς για "πιάτσα".

Anonymous said...
This comment has been removed by the author.
SniperAthens said...

@univers: είδες αυτόπτη? μαζί με τον διηγούντα το περιστατικό, θα σας κάνουμε μία έκπτωση 50% - 2 νοσοκόμες στην τιμή της μίας, μη σας χάσουμε από πελάτες.


Ανάφτε!!!

Univers said...

Αντιπαρέρχομαι την χλεύη του sniper για να πω ότι εκτός των τύπων Β.Π. υπάρχουν και οι τύποι Ν.Π.. Στάθμευσα μια μέρα κοντά στην Ι. Μεταξά, στην Γλυφάδα, και βγαίνοντας από το αυτοκίνητο ακούω κάποιον να μιλάει στο κινητό και να λέει στον συνομιλητή του:

- Τι Porsche ρε μαλάκα, όλος ο κόσμος έχει Porsche! Bentley να πάρεις ρε μαλάκα!

Anonymous said...

Αν και δεν εκπροσωπώ την γειτονιά μου, θα την υπερασπισθώ :
Εδώ κυκλοφορούν Lotus και μερικές φορές Rolls Royce...:)))
Η χλιδή να λέγεται :)))

Univers said...

Ε! οι Lotus δεν είναι δείκτης και τόσο μεγάλης, πια, χλιδής. Πλησιάζονται αν κερδίσει κανείς το Λόττο, σε μια μετρίως αποδοτική κλήρωση. Γι' αυτό και το ρηθέν:
- Να κερδίσω το Λόττο, να πάρω μια Lotus!

Οι Rolls Royce βέβαια...

Anonymous said...

Έχω χάσει επεισόδια :)
Μερικών ετών :)