Όχι άλλους νόμους!

«Η πολιτεία γελοιοποιείται με όλα αυτά που γίνονται» με την απαγόρευση του καπνίσματος, δήλωσε ο ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος. Ο υπουργός υπενθυμίζει ότι η Βουλή ψήφισε το νόμο, ο οποίος αλλού εφαρμόζεται, αλλού δεν εφαρμόζεται και στα κέντρα υγειονομικού ενδιαφέροντος παραβιάζεται. Και τι κάνει, λοιπόν, γι' αυτό ο υπουργός; Μα... φέρει προς ψήφιση και άλλο νόμο, πιο αυστηρό! Που επεκτείνει την απαγόρευση του καπνίσματος και μέσα στα αυτοκίνητα, όταν συνεπιβαίνουν ανήλικοι!

Τελικά η νέα απαγόρευση καπνίσματος ψηφίσθηκε πανηγυρικά σε τροπολογία, προβλέποντας βαρύτατα πρόστιμα στους παραβάτες, και ενώ οι προηγούμενοι αντικαπνιστικοί νόμοι (του Αυτοκράτορος Αβραμόπουλου και της Δουκίσσης Μαριλίζας) έχουν γίνει... κόσκινο από τις τρύπες (βλέπε φωτο) πριν ποδοπατηθούν ανηλεώς από τον Έλληνα, του οποίου ο τράχηλος αποδείχθηκε ότι υπομένει ασμένως Μνημόνια αλλά όχι ατσιγαρίες.

Φυσικά και ο νέος νόμος ψηφίζεται (όπως και τόσοι άλλοι στην Ελλάδα) για να... μην εφαρμοσθεί. Η εκτελεστική εξουσία (λαμβάνοντας, βέβαια, και ερμηνεύοντας υπόγεια μηνύματα από την νομοθετική) απροθυμεί να εφαρμόσει τον αντικαπνιστικό νόμο εκεί που είναι εύκολο, πρακτικό και εφικτό (δημόσιοι χώροι, κέντρα υγειονομικού ενδιαφέροντος κτλ.) και όλη η επικράτεια έχει ξανά ντουμανιάσει όπως τον παλιό καλό καιρό. Πρέπει άραγε να είσαι τέρας διορατικότητας για να προβλέψεις ότι και η νέα απαγόρευση για το κάπνισμα στα αυτοκίνητα (πρακτικά εξαιρετικά δύσκολη στην επιτήρηση της εφαρμογής της) θα καταστεί ταχύτατα αδρανής;

Ακόμα χειρότερα, χρειάζεται ιδιαίτερη πολιτική ευφυΐα για να αντιληφθείς ότι η παραγωγή, με την οκά, νόμων καταδικασμένων να μην εφαρμοσθούν ευτελίζει την λειτουργία του πολιτεύματος και οδηγεί σε ανυπακοή και έναντι των νόμων που (τυχόν) ακόμη τηρούνται;

Ο αλησμόνητος Παναγιώτης Παπαδούκας, στο "Εθνικόν Απόρρητον", έλεγε καυστικά: "Η Ελλάς παράγει λάδι, καπνό, φρούτα και νόμους!" Και παρακάτω έμμετρα:

"Νόμων πληθώρα

πενήντα την ώρα.

Πέρνα τους τώρα

και σ' άλλους προχώρα!"


Υ.Γ.: Η αφίσα είναι από την εκστρατεία ενημέρωσης για την εφαρμογή του Αβραμοπούλειου αντικαπνιστικού νόμου. Υπέστη το βασανιστήριο του καψίματος με τσιγάρο, προτού παραδοθεί στην λαϊκή χλεύη... Παραμένει, ακόμη αυτές τις μέρες, αναρτημένη σε τοίχο δημοσίου κτηρίου, εις επίρρωσιν των προηγουμένων...

Ad calendas graecas?

Ετοιμάζεται, λέει, νομοσχέδιο για την απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους που είναι κλειστοί ή στεγασμένοι. Αλλά (οποία έκπληξις!), θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2010!

Πόσοι αναρωτιούνται αν τα μέχρι σήμερα ισχύοντα ίσχυσαν ποτέ; Αν εφαρμόσθηκαν στην πράξη ή αν οι υποχρεωμένοι στην εφαρμογή τους στρεψοδίκησαν; Αν πχ. οι ιδιοκτήτες εστιατορίων άλλαξαν ουσιωδώς την διαμόρφωση των χώρων τους ή απλώς "δημιούργησαν" θέσεις για μη καπνιστές δίπλα σε τουαλέττες; Αν έγιναν έλεγχοι σε νοσοκομεία για την εφαρμογή της αυτονόητης απαγόρευσης καπνίσματος και αν επιβλήθηκαν τα προβλεπόμενα πρόστιμα στους παραβάτες; Αν στα γραφεία εταιρειών του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα απολαμβάνουν οι μη καπνιστές το στοιχειώδες δικαίωμα να αναπνέουν καθαρό αέρα την ώρα της εργασίας;

Η δυσπροσαρμοστική Ελλάδα διεκδικεί, ασφαλώς, παράταση στην μη εφαρμογή του αυτονόητου. Το είπε με τελείως φυσικό τρόπο και ιδιοκτήτης περιπτέρου, όταν τον πληροφόρησαν ότι πιθανώς να χρειαστεί στο μέλλον να ζητά ταυτότητα από τους υποψήφιους αγοραστές προϊόντων καπνού, για να διασφαλίζεται ότι αυτά δεν διατίθενται σε ανηλίκους: "- Στην Ελλάδα; Πολύ δύσκολο να γίνει αυτό!" Δύσκολο, πολύ δύσκολο. Διεκδικούμε και εμείς, ως φαίνεται, το δικαίωμα στην μοναξιά της εξαίρεσης, στην "exception hellénique", κατά την λογική του γαλλικού "exeption française", αν όχι του ελληνικότατου "πλην Λακαιδεμονίων".

Βέβαια, πρέπει να βλέπει κανείς και την αισιόδοξη πλευρά: Αν ήθελαν να ενταφιάσουν παντελώς το θέμα, θα το παρέπεμπαν σε "επιτροπή μελέτης". Αφ' ης στιγμής περνάμε σε νομοπαρασκευή, θαρσείν χρη: Υπάρχει ελπίς (για μας τους μη καπνιστές). Τι σου κάνει Ευρωπαϊκή Ένωση...

Σημ.: Οι εικόνες είναι από διαφημιστική εκστρατεία της Cancer Patients Aid Association.

Και ξανά προς τη δόξα τραβά

Ελληνικά ρεκόρ...

Έχω ξαναγράψει για το κάπνισμα και δεν θα κουραστώ να γράφω, καθώς φαίνεται ότι τα αυτονόητα είναι ακόμη ζητούμενα επί ελληνικού εδάφους.

Το κείμενο - αφορμή είναι από το Metro της Παρασκευής 16/11/2007 (δίνω το link, που είναι ένα pdf όλου του φύλλου της ημέρας, περίπου 4 ΜΒ). Σύμφωνα με έρευνα σε 27 χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, οι Έλληνες είναι οι πλέον επιβεβαρυμένοι παθητικοί καπνιστές, όπως αυτό φαίνεται από τα επίπεδα CO σε δημόσιους χώρους (αναφέρεται το παράδειγμα των νοσοκομείων!!!) και στους πνεύμονες των παθητικών καπνιστών (σημ.: το CO προέρχεται από τον εκπνεόμενο καπνό των ενεργητικών καπνιστών). Υπάρχει, δε, όπως αναμένεται, άμεση συσχέτιση μεταξύ επιβάρυνσης των παθητικών καπνιστών και εφαρμογής απαγορεύσεως καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, με τις χώρες όπου αυτή η απαγόρευση δεν ισχύει να "φιλοδωρούν" τους παθητικούς καπνιστές με πολύ μεγαλύτερη επιβάρυνση.

(Όπως καταλαβαίνει κανείς, τα επίπεδα του CO είναι απλώς ένας εύκολα μετρήσιμος δείκτης της επιβάρυνσης των παθητικών καπνιστών, αφού ισχυρές συνιστώσες της βλαπτικότητας του καπνού είναι στην πραγματικότητα η νικοτίνη και οι χιλιάδες ουσίες που προέρχονται από την καύση του καπνού.)

Ελάχιστους εκπλήσσουν, βέβαια, οι αποκαλύψεις. Είναι πανκοίνως γνωστό ότι στην Ελλάδα ο μη καπνιστής παραμένει κυριολεκτικώς στο έλεος της μεγαλοθυμίας των καπνιστών. Δεν συζητάμε για χώρους διασκέδασης, όπου το παθητικό κάπνισμα επιβάλλεται de facto σε όλους (συμπεριλαμβανομένων των καπνιζόντων, που έτσι καπνίζουν τα... διπλά). Στους εργασιακούς χώρους, όμως, είναι επιεικώς απαράδεκτο να υπόκειται ο μη καπνίζων τις από δεκαετιών γνωστές συνέπειες μιας συνήθειας άλλων εργαζομένων και να μην υπάρχει κανείς να τον προστατεύσει.

Για το τι γίνεται στα Νοσοκομεία - τεκέδες το έχω ξαναγράψει. Δυστυχώς τα ίδια και χειρότερα γίνονται σε λιγότερο... εμβληματικούς (και γι' αυτό μη προκαλούντες το όποιο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης) χώρους. Παράδειγμα ορισμένοι εργασιακοί χώροι των οποίων οι συνθήκες δεν εκτίθενται σχεδόν ποτέ στον δημόσιο (διάβαζε ΜΜΕ) έλεγχο, δηλ. οι χώροι εκείνοι των επιχειρήσεων (πχ. γραφεία) που δεν είναι προσβάσιμοι σε κοινό. Ποια ήταν η τελευταία φορά που η επιθεώρηση εργασίας επέδραμε σε γραφεία ιδιωτικής εταιρείας για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασιν το ντουμάνι και να σπεύσει σε προστασία των καταδικασμένων σε σιωπή παθητικών καπνιστών; Έστω, πότε ήταν η τελευταία φορά που πήγε σε νοσοκομείο και μάλιστα εισέβαλε σε γραφεία γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, ή έστω επισκέφτηκε χώρους αναμονής, για να καταστεί αυτόπτης της αιθαλομίχλης;

Με υφέρποντα τον κίνδυνο να γίνω γραφικός, θα έλεγα να αναρωτηθώ: Αφού θεωρούμε εαυτούς υπερευαίσθητους σε θέματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφού κοπτόμαστε για δίκαια άλλων και διαρρηγνύουμε τα ιμάτιά μας υπέρ των απανταχού καταπιεσμένων, μήπως θα ήταν μια καλή ευκαιρία να αρχίσουμε από αυτό το πεζό θέμα στην αυλή μας τις ασκήσεις δημοκρατίας;

Σημ.:

(1) Η λογική του ελληνικού κράτους είναι: "Αφού οι εργαζόμενοι τα βρίσκουν μεταξύ τους, τι θέλω να ανακατευτώ; Για να εισπράξω πολιτικό κόστος;" Στην πραγματικότητα, όμως οι περισσότεροι μη καπνιστές δεν "τα βρίσκουν" με τους καπνίζοντες, απλώς αποδέχονται την μοίρα τους σε ένα τριτοκοσμικό εργασιακό περιβάλλον, όπου υπάρχει κίνδυνος ή να καταστούν γραφικοί και να περιθωριοποιηθούν, αν αντιδράσουν, ή να χάσουν τη δουλειά τους (πχ. αν απειλήσουν τον ιδιώτη εργοδότη με καταγγελίες).

(2) Τα πράγματα έχουν, βέβαια, μελτιωθεί από την εποχή (πάνε 30 χρόνια) όπου το κάπνισμα ήταν αυτονόητα επιτρεπόμενο σε μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως λεωφορεία ή σε όλα τα βαγόνια των τραίνων).

(3) Το δικαίωμα των καπνιστών στην συνήθειά τους πρέπει κατά το δυνατόν να εξασφαλίζεται, αλλά αυτονόητη προτεραιότητα είναι η υγεία των υπολοίπων και όχι το αντίστροφο.

(4) (Update) Και ένα ενδιαφέρον άρθρο του Κ. Ζούλα για την σχέση διείσδυσης του καπνίσματος στον ελληνικό πληθυσμό και των ενσωματωμένων στον ετήσιο προϋπολογισμό προσδοκιών... εισπράξεως. Αν και νομίζω ότι ο πρωτεύων λόγος της απροθυμίας του ελληνικού κράτους όσον αφορά την λήψη και κυρίως την εφαρμογή μέτρων περιορισμού της έκθεσης του πληθυσμού στο κάπνισμα δεν είναι οικονομικός (θα γινόταν άλλωστε και εξοικονόμηση από την ελάττωση της σχετικής νοσηρότητας) αλλά πολιτικός (το πολιτικό κόστος).