"Θεσοπιάστες"

Μικρές, ασήμαντες αντικοινωνικές πράξεις; Ή «εξ όνυχος τον λέοντα»;

Την ημέρα της γενικής απεργίας (14/05/2007) κινούμενος πεζός στην περιοχή μου αντίκρισα το ίδιο αποκαρδιωτικό θέαμα σε δύο εκδόσεις.

Στην πρώτη περίπτωση ιδιοκτήτης ΙΧ αυτοκινήτου σκέφτηκε φεύγοντας το πρωί για τη δουλειά του: «Δεν γκαβατζώνω τη θέση parking, να τη βρω ήσυχα – ήσυχα όταν γυρίσω το απόγευμα και να μην ταλαιπωρούμαι σε αναζήτηση θέσεως (να μην έχω να περπατάω κιόλας, αν αφήσω το όχημα μακριά);» Και αμ έπος αμ έργον. Πλαστική καρέκλα στη θέση που άφησε πίσω του και αναχώρηση για τη δουλειά.

Πέρασα επανειλημμένως από το επίμαχο σημείο. Η θέση έμεινε κενή μέχρι αργά το απόγευμα, οπότε και την κατέλαβε ανενόχλητος ο συγκεκριμένος συμπολίτης μας.

..................................................................................

Η δεύτερη περίπτωση είναι μια πιο σοφιστικέ και οργανωτικώς μελετημένη παραλλαγή της πρώτης.

Εδώ επιστρατεύτηκαν για τον ίδιο σκοπό τρεις αυτοσχέδιες κολώνες με σταθερή τσιμεντένια βάση, που τοποθετημένες σε απόσταση μεταξύ τους διεφύλαξαν ... το αυτονόητο δικαίωμα άλλου συμπολίτη μας στο parking κάτω από το διαμέρισμά του, χωρίς τους μπελάδες της αναζήτησης από τετράγωνο σε τετράγωνο και από γωνία σε γωνία.

Θα μου πείτε: «Δεν βαρέθηκες; Τα ίδια ή παρόμοια έγραψες και δύο posts πριν.» Ναι, αλλά εξακολουθούν να με εντυπωσιάζουν και να με ξαφνιάζουν δυσάρεστα (παρά τα πολλαπλά παραδείγματα) τρία σημεία:
(1) Το θράσος των συγκεκριμένων συμπολιτών μας, οι οποίοι ανερυθρίαστα ιδιοποιούνται δημόσιο χώρο. Δεν είναι οι μόνοι, βέβαια. Αλλά από τους ισχυρούς (ιδιοποιήσεις δασών, παραλιών κτλ.) μέχρι τους λιγότερο ισχυρούς ή και τους ανίσχυρους (ιδιοποίηση χώρου parking που προορίζεται για κοινή χρήση), το παράδειγμα συμπεριφοράς γενικεύεται και διαχέεται σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας.
(2) Η έλλειψη οποιωνδήποτε τύψεων. Κάνουν ό,τι κάνουν και συνεχίζουν ήσυχα την ημέρα τους, χωρίς δεύτερη σκέψη. Είναι ένα βήμα πέρα από το θράσος.
(3) Η συστολή ημών των υπολοίπων. Σημειώνω ότι κανείς δεν τόλμησε, για περισσότερες από 8 ώρες, να παραβιάσει τα όρια των «φέουδων» που αυτοσχέδια έστησαν οι δύο συμπολίτες μας. Μάθαμε να αποδεχόμαστε μοιρολατρικά την αυθαιρεσία και το θράσος των άλλων;

Τελικά, η αντικοινωνική συμπεριφορά έπαψε να αποτελεί απαξία στην Ελλάδα, η οποία (καθώς εικάζεται από πολλά παραδείγματα) δεν συγκροτείται πλέον σε σώμα προσώπων εν κοινωνία, αλλά αποτελεί απλό άθροισμα ιδιωτών έτοιμων να αλληλοσπαραχθούν κατά περίπτωση για την εξυπηρέτηση των αποκλινόντων ατομικών συμφερόντων τους. Θα μου πείτε, «από αυτά τα μικρά το συμπεραίνεις;» Υπάρχουν και τα μεγάλα, αλλά - όπως σοφά ειπώθηκε - «εξ όνυχος τον λέοντα», το λιοντάρι το κρίνεις ακόμα και από τα νύχια του...

Για τους πιο δύσπιστους (ή αθεράπευτα αισιόδοξους): Δείτε τον τρόπο με τον οποίο συμπλέκονται και διαπληκτίζονται δύο οδηγοί «δι’ ασήμαντον αφορμήν», όχι μόνον σε περίπτωση που προκύψει ατύχημα και υλικές ζημιές αλλά και για μια στραβοτιμονιά χωρίς συνέπειες.

Ίσως να υπερβάλλω. Αλλά αυτή την ώρα και άλλο παράδειγμα έρχεται να ενισχύσει την θεωρία μου ότι η αποφυγή, η αποστροφή και εν τέλει η περιθωριοποίηση της αντικοινωνικής συμπεριφοράς δεν περιλαμβάνονται πλέον στην «διδακτέα ύλη» της ελληνικής κοινωνίας: Ένας τετράτροχος καβαλάρης επιδεικνύει τον εγωισμό του μαρσάροντας εκκωφαντικά έξω από τα παράθυρά μας, βασανίζοντας σαδιστικά ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο...

Κάθε Έλλην και ένα φέουδο

Στην Ελλάδα είναι εμπεδωμένη η εντύπωση ότι οι νόμοι δεν εφαρμόζονται. Συνηθέστατα, όμως, οι «αμαρτωλές» εξαιρέσεις πιστώνονται στους ισχυρούς: στο «μεγάλο κεφάλαιο» (ο συνήθης ύποπτος στην Ελλάδα, κι ας είναι εδώ το μεγάλο κεφάλαιο σαρξ εκ της σαρκός μας, προχθεσινοί κακομοίρηδες που τους βγήκε η λαμογιά στο «πάρτα όλα» του ιδιότυπου ελληνικού καπιταλισμού), τους οικονομικά ισχυρούς, τους πολιτικούς, τους διαπλεκόμενους, τους πάσης φύσεως παράγοντες και παραγοντίσκους κοκ.

Είναι όμως ακριβώς έτσι τα πράγματα;

Το κατ’ εμέ ΟΧΙ. Μια προσεκτική και αμερόληπτη ματιά γύρω σας θα σας πείσει. Για τους επιφυλακτικούς επιχειρώ τεκμηρίωση από τη καθημερινή ζωή.

Δείτε τι γίνεται στην ιδιοποίηση δημόσιου χώρου στις πόλεις. Οι φωτογραφίες νομίζω μιλούν.

Εδώ βλέπετε μια κλασσική ιδιοποίηση πεζοδρομίου και μετατροπή του σε ιδιωτικό parking. Ο συγκεκριμένος ιδιοκτήτης δικύκλου κατοχυρώνει μόνιμη ΙΧ θέση parking στο πεζοδρόμιο μπροστά στο σπίτι του, και αυτό σε ένα δρόμο που δίνει άνεση parking για δίκυκλα σε οποιαδήποτε ώρα.

Απλώς ο τύπος επιθυμεί ασφάλεια για το δίκυκλό του, περισσότερη από αυτή που μπορεί να του δώσει ο δρόμος. Αλλά το απίθανο είναι αλλού: για να μην κινδυνεύει να πέσει η μηχανή του από πεζούς, στην προσπάθειά τους οι ταλαίπωροι να κάνουν σλάλομ για να την παρακάμψουν αν θέλουν να παραμείνουν στο πεζοδρόμιο (όπως έχουν δικαίωμα), πρόσθεσε και μερικούς σάκους και τους έδεσε με την κολώνα. Έτσι υψώθηκε ένα ακόμα «τείχος του αίσχους» της καθημερινότητας. Ένα ακόμα μικρό φέουδο, το ίδιο αυθαίρετο όπως και τα μεγάλα και από όλους αναγνωρίσιμα, και εξ ίσου αντικοινωνικό. Σημειωτέον: ο ίδιος χρησιμοποιεί επίσης κατά σύστημα το κόλπο του καφασιού ή της καρέκλας – «θεσοπιάστη», για να βρίσκει θέση για το τετράτροχό του όταν γυρίζει το μεσημέρι στο σπίτι του.

Παρόμοια και τα παραδείγματα και στις ακόλουθες φωτογραφίες.

Οι δύο πρώτες φωτογραφίες πάνω είναι κλασσική ιδιοποίηση πεζοδρομίου για parking με εκπεφρασμένη επιπλέον την απαίτηση να μην παρκάρει κανείς νόμιμα (στον δρόμο) για να μην παρεμποδίζεται η έξοδος οχήματος ...Τα σήματα λένε "ιδιωτικός χώρος parking" εκεί που υπάρχει μόνον πεζοδρόμιο και σκοπό έχουν να κρατήσουν μακριά τα αυτοκίνητα και να εξασφαλίσει ο κατεργαράκος – εμπνευστής ανεμπόδιστη είσοδο – έξοδο στο δίτροχο ή τετράτροχό του, το οποίο και αφήνει πάνω στο πεζοδρόμιο (γιατί έτσι γουστάρει βρε αδερφέ)...
Ο καθείς ξεδιπλώνει ό,τι νομίζει στο πεζοδρόμιο (πεζοδρόμιό ΤΟΥ, θα έλεγα). Την επιχείρησή του, το αυτοκίνητό του, το δίκυκλό του, το εγώ του. Και οι πεζοί (όσοι υπάρχουν ακόμα που επιμένουν) στη ηρωική τους προσπάθεια να...βαδίσουν στον πεζοδρόμιο έρχονται αντιπέτωποι κάθε λίγα μέτρα με υπαίθρια πεζοδρομιακά garage, parking, συνεργεία αυτοκινήτων κοκ. Είναι λοιπόν αναγκασμένοι να ανεβοκατεβαίνουν κάθε λίγο και λιγάκι, με κίνδυνο να περάσει από πάνω τους κανένα αυτοκίνητο ή, το ελάχιστο, να εισπράξουν το παράσημο της ανοιχτής παλάμης από τους άλλους καθ’ υποτροπήν θρασείς αυθεραιτούντες, τους Έλληνες οδηγούς - «γητευτές μηχανικών αλόγων». Και αν (ω! του θαύματος) κατορθώσουν και φθάσουν στο τέλος του πεζοδρομίου, για να περάσουν απέναντι θα χρειαστούν βεβαιότατα παράκαμψη, αφού την πορεία τους θα φράζει, ασφαλώς, παράνομα παρκαρισμένο στη γωνία αυτοκίνητο ή κάδος σκουπιδιών. Έτσι η πεζοπορία καταντάει μαρτύριο (για τον αρτιμελή, γιατί για τον έχοντα κινητικά προβλήματα δεν γίνεται συζήτηση).

Και άλλες αυθαιρεσίες και μικρά φέουδα ακολούθως.

Οι κοτσαδόροι που είναι δυσανάλογα πολυάριθμοι ως προς τα συρόμενα οχήματα (οι γνώστες ξέρουν ότι οι κοτσαδόροι «κοτσάρονται» γιατί εξασφαλίζουν προστασία για το φέρον όχημα σε περίπτωση μικροεπαφών, όπως στο παρκάρισμα)...΄Άσχετο με τα "δεινά του πεζοδρομίου" που διεκτραγωδούνται εδώ, αλλά ενδεικτικό αντικοινωνικής συμπεριφοράς ("να ελαχιστοποιήσω εγώ τις ζημιές μου και ας σε κάνω εσένα φυσαρμόνικα").

Και το εφευρετικότερο (και μακράν θρασύτερο) όλων: Οι ιδιοκτήτες αυτής της πολυκατοικίας δεν είδαν με καλό μάτι το καθ’ όλα νόμιμο παρκάρισμα αυτοκινήτων στην πόρτα τους (εζήλωσαν προφανώς μεγαλεία και δόξαν...επαύλεως Εκάλης) και, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι πρόκειται για μονόδρομο, ύψωσαν τοιχίο που εμποδίζει το άνοιγμα της πόρτας του οδηγού, όταν αυτός παρκάρει. Και το τοιχίο έχει ακριβώς το μήκος της πρόσοψης της συγκεκριμένης πολυκατοικίας. Κάποιοι ταλαίπωροι, βέβαια, κατά καιρούς παρκάρουν, πληρώνοντας όμως με φιγούρες...Χουντίνι την αποκοτιά τους, όταν αναγκάζονται να βγουν και να ξαναμπούν από την πόρτα του συνοδηγού (για να μην προσμετρήσουμε και το ότι... κολάζονται βρίζοντας θεούς και ανθρώπους για την ταλαιπωρία τους).

Τα παραδείγματα απειράριθμα. Εδώ περιορίζομαι μόνον σε ορισμένες ευρύτατα διαδεδομένες αυθαιρεσίες του δρόμου. Τόσες οι αυθαιρεσίες και τόσα τα φέουδα στην Ελλάδα, όσοι (σχεδόν) και οι Έλληνες.

Πού θέλω να καταλήξω; Η ατιμωρησία εξέθρεψε την θρασύτητα και η παραβατικότητα έχει γίνει δευτέρα φύσις μας. Έχουμε γίνει πρωταθλητές στην κατεργαριά και διαφέρουμε οι περισσότεροι μόνον ως προς την τάξη μεγέθους. Ο καθένας αυθαιρετεί κατά τις δυνάμεις του. Η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε χώρα ιδιωτών, όπου η μόνη αναγνωρίσιμη αξία είναι η ατομική κατοχή. Γέμισε η χώρα μας με μικρά και μεγάλα φέουδα, καταπατημένα δημόσια αγαθά, οικειοποιημένη γη, ιδιωτικοποιημένες παραλίες, βουνά, δάση, ραχούλες, αλλά και δρόμους, πεζοδρόμια που σε κάποιους «ανήκουν» (όχι απαραίτητα σε περιώνυμους και προστατευμένους) και τίποτα δεν φαίνεται να μπορεί να κορέσει την λαιμαργία μας για κατοχή. Και σ’ αυτό το πανηγύρι της ολοένα και πιο αποθρασυνόμενης αυθαιρεσίας δεν μετέχουν μόνο οι λίγοι ισχυροί, αλλά εκατομμύρια Έλληνες, ο καθένας όσο μπορεί και όπου τον παίρνει.