Friday, June 15, 2007

Καράβι στο πέλαγος

Διαβάζοντας για τα Voyagers στο site της NASA έμαθα ότι βρίσκονται πλέον περί τις 100 φορές μακρύτερα από τον ήλιο σε σχέση με την Γη και περνούν από μια περιοχή του διαστήματος όπου ο ηλιακός άνεμος αναμειγνύεται με το διαστρικό υλικό. Ακολουθώντας μια παραπομπή, βρέθηκα να θαυμάζω αυτή την εικόνα του Hubble από το νεφέλωμα του Ωρίωνα:


Credits: NASA and The Hubble Heritage Team
Για περισσότερες λεπτομέρειες επί του φαινομένου γενικότερα (και για τα Voyagers)
εδώ.
Λεπτομέρειες για το άστρο που απεικονίζεται στην φωτογραφία
εδώ.

Η εξήγηση: Το αστέρι - πρωταγωνιστής, καθώς κινείται μέσα στον διαστρικό χώρο (προς τα δεξιά στην φωτογραφία μας), με τον σωματιδιακό του άνεμο απωθεί γύρω του το διαστρικό υλικό, όπως η πλώρη ενός καραβιού απωθεί το νερό της θάλασσας και δημιουργεί ένα μέτωπο σε σχήμα "V". Μέσα στο "V" βρίσκονται τα απόνερα του αστεριού-καραβιού και έξω από αυτό η θάλασσα-διαστρικός χώρος. Στο σημείο μετάπτωσης δημιουργείται ένα μέτωπο (bow shock το ονομάζουν οι αστρονόμοι) και είναι αυτό το μέτωπο που βλέπουμε ως φωτεινή γραμμή σε σχήμα ανοικτού "V".


Credits: Πρόκειται για το υπέροχο πλοίο Αίολος Κεντέρης Ι, της Ναυτιλιακής Εταιρίας Λέσβου, ναυπηγημένο στα ναυπηγεία Alstom Leroux Naval της Γαλλίας. Η ρότα του στο νερό χαράζει παρόμοιο αφρίζον "V" με το μοναχικό άστρο μας. Σαν παράδειγμα του ότι τα ανθρώπινα έργα συναγωνίζονται τα θαύματα του ουρανού.

Τό ίδιο φαινόμενο μπορείτε να αναπαράγετε στην κουζίνα σας βάζοντας ένα πιάτο κάτω από την ροή της βρύσης. Το νερό που θα συσσωρεύεται στην περιφέρεια θα απωθείται από την πίεση αυτού που θα πέφτει στο κέντρο και θα σχηματισθεί μια διακριτή άλως (ακτίνας ανάλογης με την ροή του νερού από την βρύση).

Η απόσταση, βέβαια, από το άστρο μέχρι την αιχμή του μετώπου (που στην εικόνα μοιάζει αμελητέα) είναι μερικά δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (ανάλογα με την ισχύ του ηλιακού ανέμου και την σχετική ταχύτητα κινήσεως του άστρου) και τα δικά μας Voyagers έκαναν 30 σχεδόν χρόνια να την διασχίσουν...

Υπάρχει ομορφιά, ποίηση και ρομαντισμός στο σύμπαν; Παρ' ότι πρόκειται για αξίες ανθρωποκεντρικές, είναι δύσκολο να δεχθεί κανείς ότι σπαταλήθηκε τόσο υλικό σε ενέργεια, χώρο και χρόνο, αν όχι για να έρθει η ώρα κάποτε μερικά ζευγάρια μάτια να ατενίζουν αυτή την "σπατάλη" με θαυμασμό. Ή όχι;

Λεπτομέρεια: πάνω δεξιά φαίνεται και ένα μικρότερο μέτωπο γύρω από ένα άλλο αστέρι που τραβάει τον δικό του δρόμο.


2 comments:

squarelogic said...

ποιηση στο Διαστημα για οσους μπορουν να τη δουν.

Βεβαια ειναι αληθεια οτι ειναι περιορισμενο το φασμα στο οποιο βλεπουμε(400-700nm) και υπαρχει κι ενας ασυλληπτος αριθμος εικονων που ειναι αντιληπτεες μονο μεσω ειδικων οργανων(στο υπερυθρο,υπεριωδες,x-ray,ραδιοκυματα...).Και ειναι τοσο ομορφες οι εικονες ωστε και χωρις τις δικες σου γνωσεις περι αστρονομιας καθενας μπορει να διακρινει τα δικα του σχηματα...

Univers said...

Και ευτυχώς που τα επιστημονικά όργανα κάνουν ορατό και το αόρατο. Έτσι υπάρχουν εικόνες γαλαξιών σε συνδυασμό υπέρυθρου και ορατού φάσματος που είναι πολύ πιο εντυπωσιακές από αυτές του απλού ορατού φωτός.