Εμπρός, γδάρτε μας ζωντανούς!

Η οργανωμένη καταλήστευση των οδηγών και επιβατών (για έργα που δεν έχουν ολοκληρωθεί και σε ορισμένες περιπτώσεις ούτε καν αρχίσει ακόμη) συνεχίζεται εντεινόμενη: διόδια φυτρώνουν παντού και το κόμιστρο αυξάνεται περίπου κάθε δεύτερη βδομάδα.

Τον πακτωλό των πακέτων και επιδοτήσεων, που έρρεε από την ΕΕ επί 25ετία, το αρπακολατζίδικο τρικοκοσμικό Ελλαδιστάν τον κατασπατάλησε χωρίς να δημιουργήσει τις κρατικές υποδομές που θα δρούσαν ως στυλοβάτης στην ανάπτυξη της χώρας. Τώρα, στριμωγμένο στη γωνία από την έλλειψη ρευστότητας ετοιμάζεται να εκχωρήσει ο,τιδήποτε κρατικό σε ιδιώτες και να τιμολογήσει ακόμα και τον αέρα που αναπνέουμε. Αναρωτιέμαι: Αν ο Έλληνας πολίτης πρέπει να πληρώνει ολοένα και περισσότερα για την υγεία, την παιδεία και τόσα άλλα κοινωνικά αγαθά, και εσχάτως και για να κυκλοφορεί, τότε προς τι οι φόροι; Και πόθεν η αναγκαιότητα υπάρξεως Κράτους; Για να τους συλλέγει;

Το επόμενο βήμα: σταθμοί διοδίων έξω από τα σπίτια μας - να μην μπορείς να βγεις ούτε για να πάρεις τον αέρα σου. Και βέβαια οι εισπράξεις να είναι "πράσινες" παρακαλώ, να πάνε για την προστασία του περιβάλλοντος. Εκεί που ασφαλώς πρέπει να καταλήγουν όλοι οι ευρηματικοί νέοι φόροι (βλέπε τέλος ημι-νομιμοποίησης ημι-υπαίθριων). Καθ' ότι το περιβάλλον είναι του συρμού και ό,τι γίνεται εξ ονόματός του είναι a priori λιγότερο αντιπαθητικό...

Φρόσω: Η ακούραστη εργαζόμενη

Την ώρα που οι περισσότεροι σκέφτονται πώς θα την κάνουν με συνοπτικές διαδικασίες για σύνταξη, κάποιοι δεν ησυχάζουν από τη φλέβα δημιουργίας που κυλάει ορμητική μέσα τους! Για να παραδειγματιζόμαστε εμείς οι οκνηροί...

Στο χρονοντούλαπο

Η προσπάθεια των ηγεσιών ΝΔ και ΠΑΣΟΚ να αναβαπτίσουν τα κόμματά τους στην καλυμβήθρα της "κάθαρσης" με ένα ελάχιστο (δυσάρεστο πλην απαραίτητο) αριθμό ανθρωποθυσιών είναι ουσιαστικά η υστάτη προσπάθεια των δημιουργών ή/και διαχειριστών της κρίσης να παραμείνουν στον δημόσιο βίο και να αναδυθούν εξαγνισμένοι ως οι μόνοι δυνατοί Σωτήρες. Πίσω τους και τα μικρότερα κόμματα που συνδαύλισαν τόσες δεκαετίες την ελληνική ραθυμία και πρωτοστάτησαν στο ευγενές νεοελληνικό σπορ των εξωφρενικών ατομικών αξιώσεων χωρίς προσφορά. Αυτά ελπίζουν ότι η (εξ ανάγκης) μη συμμετοχή τους στην εκτελεστική εξουσία (άρα η αναγκαστική απόσταση από τους μηχανισμούς νομής του χρήματος και άσκησης εφαρμοσμένου λαϊκισμού) τους δίνει αριστείο ήθους. Δεν πρέπει να περάσει!

Όλο το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα προσδοκά ότι μετά από μια περίοδο δύσκολη για το ίδιο και τους Έλληνες το δανεικό χρήμα θα ρεύσει και πάλι ώστε να ξαναγυρίσουν άπαντες στον γνωστό τρόπο του ζειν (οι πολίτες) και του πολιτεύεσθαι (οι πολιτικοί). Έτσι το καθεστώς πολιτικό σύστημα θα διατηρήσει (έστω με λίγες απώλειες) τον έλεγχο του κράτους. Η διεθνής όμως εμπειρία λέει ότι, εκεί που το πολιτικό σύστημα - δημιουργός της κρίσης δεν αποκαθηλώθηκε ουσιαστικά στο σύνολό του, η παρέμβαση του ΔΝΤ δεν απέφερε τίποτε το θετικό. Αντίθετα χώρες ανέκαμψαν και οικονομίες αναδιαρθώρθηκαν εκεί όπου το πολιτικό κατεστημένο εξαφανίσθηκε από τη δημόσια ζωή.

ΑΝ υπάρχει μια ελπίδα για την Ελλάδα (αν...), είναι αυτή: άμεση αποκαθήλωση του φθαρμένου πολιτικού συστήματος. Ανοικοδόμηση με τα ίδια προβληματικά υλικά με τα οποία χτίστηκαν τα ελληνικά παλάτια στην άμμο απλά ΔΕΝ γίνεται! Στο περιθώριο της ιστορίας αυτοί που έφτασαν την Ελλάδα εδώ που είναι σήμερα! Καμιά άλλη μοίρα δεν τους πρέπει...


Σημ.: Ο τίτλος, από την περίφημη φράση του... Αειμνήστου. Αυτός, πρώτος με διαφορά, πρέπει να πιάσει θέση στο νεκροταφείο της Ιστορίας που ο ίδιος προώριζε για άλλους...

Θεσμοθετημένη αλητεία

Η τραγική Παπαθανασοπούλου ήταν έγκυος στον 4ο μήνα... Αυτή και οι συνάδελφοί της πλήρωσαν με τη ζωή τους την ανοχή (από μέρους της ελληνικής κοινωνίας, απ' όλους εμάς) της αλητείας των ψευδοεπαναστατών επί τριάντα χρόνια. Πλήρωσαν τις ονειρώξεις της λεγόμενης γενιάς του Πολυτεχνείου, η οποία τις ιδεολογίες περί ιστορικού υλισμού τις μετασχημάτισε σε κυνήγι της ατομικής ηδονοθηρίας, εξαργυρώνοντας και με το παραπάνω την ψευτοαντίσταση της πλάκας στην στρατιωτική δικτατορία (όλοι ξέρουμε ότι ελάχιστοι αντιστάθηκαν και οι ασύγκριτα περισσότεροι όχι απλώς έσκυψαν το κεφάλι αλλά σήκωσαν και τις παντιέρες της... Εθνοσωτηρίου).

Αυτή η καταστροφική γενιά επέβαλε την δική της ερμηνεία της ιστορίας (ως καθυστερημένη ρεβάνς του Εμφυλίου), το δικό της αλλοπρόσαλλο φαντασιακό (που την εξυπηρετούσε για να εμφανίζεται ως γενιά ηρώων και να βυθίζει ανενόχλητη κάθε χρόνο και πιο βαθειά τα δόντια της στη γλυκιά σάρκα του Κράτους) και ανέθρεψε τις γενιές που ακολούθησαν με την φαντασίωση ότι προετοιμάζονται να αντικρούσουν μια νέα δικτατορία. Αυτή η γενιά διέλυσε κάθε ιεραρχία και κάθε θεσμό αξιολόγησης, επιβάλλοντας την εξίσωση προς τα κάτω.

Αυτή η μοιραία γενιά διέλυσε την παιδεία και δημιούργησε το τερατούργημα του Ασύλου, που ακόμα και σήμερα δεν τολμάει να το ακουμπήσει κανείς. Αυτή η γενιά εξέθρεψε την ανοχή του ελληνικού λαού απέναντι στην Τρομοκρατία. Αυτή η γενιά κατέφαγε τις επιδοτήσεις (τα "πακέτα") και τις μετέτρεψε σε βίλες (κατατρώγοντας και τα δάση), σε κότερα και σε Καγιέν. Αυτή η γενιά δημιούργησε το νομοθετικό πλαίσιο για να γεμίσει η χώρα με συνταξιούχους ετών πενήντα. Αυτή η γενιά ρήμαξε - και δίδαξε στους επόμενους πώς να ρημάξουν - την Ελλάδα.

Και κάτι άλλο: Αν ήταν στο Δημόσιο, η τραγική υπάλληλος θα βρισκόταν πιθανότατα στο σπίτι της με χαρτί από γυναικολόγο ως "απειλούμενη κύηση"...

Διακοπές σε χαλαιπούς καιρούς...

Μου το 'στειλαν και το ανεβάζω. Αγνώστου πατρότητας (η ανάλυση είναι πολύ χαμηλή και δεν διαβάζεται η υπογραφή). Ας είναι, να ΄ναι καλά ο άνθρωπος! Πολύ καλή αίσθηση του χιούμορ, νομίζω!

Έστιν δίκης οφθαλμός;

Όλοι εκείνοι που τα τελευταία είκοσι χρόνια απέναντι στο "των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν" αντέτασσαν περιφρονητικά το αποδομητικό "των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν δεν πεινούσαν", όλοι αυτοί που τόσα χρόνια οικτίρουν όσους (λίγους) εχέφρονες επιμένουν να απλώνουν τα πόδια τους έως εκεί που φτάνει το πάπλωμά τους, πού πρέπει να πάνε να κρυφτούνε τώρα; Δεν πρέπει να τους επιστραφεί στο πολλαπλάσιο η χλεύη και η απαξίωση που επιφύλασσαν στα ιδανικά που στήριξαν την ανοικοδόμηση μιας ρημαγμένης χώρας από τα ερείπια μιας κατοχής και ενός εμφυλίου;

Ballerina Dance

Ο γαμπρός ξεφαντώνει στην πίστα. Και ο κουμπάρος, ενθουσιασμένος από τις χορευτικές φιγούρες του γαμπρού κερνάει σαμπάνια: Παραγγέλνει 5 καφάσια σαμπάνιες των 10 (ετικέττα: Ballerina dance) οι οποίες ανοίγονται από τα γκαρσόνια θορυβωδώς η μία μετά την άλλη, για να ακουστεί το γνωστό "παφ!". Ακολούθως δίνεται ένα ποτήρι μισογεμάτο στον χορευτή, ο οποίος σε ανταπόδωση του κεράσματος υψώνει το ποτήρι προς τον κουμπάρο.

Αλλά (τι έκπληξη!) δεν πίνει ούτε σταγόνα! Και μετά τα καφάσια αποσύρονται από τα γκαρσόνια με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς να πιει κανένας.

Δυσεξήγητο; Όχι αν γνωρίζετε τα νεοελληνικά ήθη. Οι "σαμπάνιες" αυτές είναι... ειδικής πραγγελίας. Δεν πίνονται (έχουν ελάχιστο κόστος παρασκευής) και συσκευάζονται (υποθέτω, και... ανασυσκευάζονται μετά το άνοιγμα) μόνον για να κάνουν το "παφ!", προς τέρψιν των γλεντοκόπων.

Έλεος! Τι κατρακύλα έχει φάει τα τελευταία χρόνια η αισθητική και η "κατά κεφαλήν καλλιέργεια" (που θά 'λεγε και ο Γιανναράς) του μέσου Έλληνα...

Τεθλιμμένη Ελλάς

Πρέπει λοιπόν να στενοχωρηθούμε που δεν πουλιούνται τόσα αυτοκίνητα όσα πουλιούνταν την προηγούμενη πενταετία; Πρέπει να πάθουμε κατάθλιψη που ίσως σταθεροποιηθεί επιτέλους ο στόλος των αυτοκινήτων, τα οποία κοντεύουν να μας πνίξουν;

Και πρέπει να χύσουμε μαύρο δάκρυ γιατί μειώθηκε η οικοδομική δραστηριότητα; Να κλάψουμε γοερά που ίσως-ίσως και να μείνει κανένα τετραγωνικό ελληνικής γης ατσιμεντάριστο; Θα χρειαστεί μήπως να θρηνήσουμε που (ένεκα... η κρίσις) ταπεινά διαμερίσματα λαϊκών συνοικιών θα πάψουν επιτέλους να διατίθενται σε τιμές επαύλεων Εκάλης;

Μήπως, αφού στερέψουν τα δάκρυα, αναλογιστούμε τι άλλο πρέπει ως λαός να κάνουμε για να δικαιολογήσουμε την ιστορική μας παρουσία, εκτός από το να καταναλώνουμε προϊόντα και τεχνολογία που παράγονται αλλού και να χτίζουμε αχόρταγα, στεγάζοντας ευρύχωρα την απύθμενη ματαιοδοξία μας;

Να παίζει τρανζίστορ

Η ώρα της Γης. Φιλόδοξοι στόχοι, κινητοποίηση, ακτιβισμός και ξερό ψωμί. Και (εννοείται) εδώ στην Ελλάδα ο ενθουσιασμός ακόμη μεγαλύτερος, ο ντόρος μεγάλος (μας αρέσουν αυτά, μας πάνε). Και όλοι υπέρ:

- Να σώσουμε τη Γη!

- Να σταματήσουμε την υπερθέρμανση!

- Να μην καταναλίσκουμε άσκοπα τους πόρους του πλανήτη!

Αλλά η πρακτική για άλλα μιλάει, άλλα υπαινίσσεται. Στον χώρο δουλειάς μου, σε ώρα υπερωρίας και με όλο το προσωπικό να ασχολείται με κάτι σε άλλους χώρους, στο άδειο σαλονάκι αναπαύσεως παίζαν δύο τηλεοράσεις και ένα στερεοφωνικό (νομίζω μάλιστα ότι εδώ και χρόνια δεν έχουν κλείσει ποτέ). Και αλλού, σε άλλο χώρο, το κλιματιστικό λειτουγεί συνέχεια, με πόρτες ανοιχτές και χωρίς κανένας να απολαμβάνει τη δροσιά του*.

Ο ακτιβισμός, ως συστράτευση πίσω από κοινό σκοπό, με δεδομένες τις υπερβολές του (και συχνά τις πλάνες του, όταν γίνεται ιδεολογία με χαρακτήρες θρησκείας) έχει όντως προσφορά. Αλλά πρέπει να περνάει πρώτα από τα καθημερινά και μικρά. Από αυτά που δεν μπορούν να γίνουν ευρηματικά συνθήματα, ούτε άλλοθι για να φορτώσουμε τις ενοχές μας και τις ευθύνες μας αλλού. Από τα "καθ' ημάς"...

* Θα μου πείτε, "τι δουλειά έχει το κλιματιστικό το καταχείμωνο;" Ε, είναι για να δροσίζει από την παράλογη ζέστη που βγάζει η κεντρική θέρμανση, αρρύθμιστη και αυτή από χρόνια...

Ο θάνατος του υπαλληλάκου

Ειπώθηκε και ξαναειπώθηκε σε όλους τους τόνους και με κάθε ευκαιρία ότι η δύστυχη υπάλληλος του "Γερμανού" που έχασε τη ζωή της σε ανταλλαγή πυροβολισμών ήταν... "της γενιάς των 700€".

Προφανώς υπονοείται ότι θα ήταν λιγότερο αξιολύπητη, ο θάνατός της λιγότερο άδικος και η μοίρα της λιγότερο τραγική αν όσο ζούσε αμοιβόταν με, ας πούμε, 1200€...

Μια τέτοια συσχέτιση θα είχε νόημα; Ναι, αν η χαμηλή αμοιβή και εν γένει το είδος της συγκεκριμένης χαμηλά αμοιβόμενης εργασίας αύξανε δραματικά τον κίνδυνο να σκοτωθεί κανείς υπό τις συνθήκες που συνέβη το γεγονός (οπότε και θα λεγόταν δικαίως το "όπου φτωχός και η μοίρα του"). Αλλά είναι προφανές ότι υπό τις συνθήκες του συγκεκριμένου συμβάντος θα μπορούσε να χάσει τη ζωή του οποιοσδήποτε, από ένα χαμηλόμισθο υπάλληλο μέχρι τον διευθυντή του καταστήματος ή ακόμη και έναν ευκατάστατο πελάτη που θα βρισκόταν τυχαία εκείνη τη μέρα στο κατάστημα. Άρα; Ατυχέστατος ο συσχετισμός.

Μόνον ατυχής; Δεν νομίζω. Είναι μάλλον ο άκρατος νεοελληνικός κομπλεξισμός απέναντι στο χρήμα, εκπεφρασμένος σε όλο του το μεγαλείο! Υποβόσκει εδώ η ιδέα ότι ένας καλά αμοιβόμενος υπάλληλος και γενικότερα ένας ευκατάστατος πολίτης δεν χάθηκε και ο κόσμος αν σκοτωθεί. Ή μήπως, κιόλας, τόσο το καλύτερο;

Αδέλφια ζείτε, εσείς μας οδηγείτε

Τελέστηκε, διαβάζω, χθες Σάββατο 09 Φεβρουαρίου 2007 το ετήσιο μνημόσυνο για τα θύματα της Θύρας 7. Είκοσι έξι χρόνια έχουν περάσει από το τραγικό δυστύχημα που συνέβη μετά την νίκη (με 6-0) του Ολυμπιακού επί της ΑΕΚ. Εκείνο το ηλιόλουστο στην πόλη μου απόγευμα, έφηβος τότε, παρακολουθούσα το ματς από το ραδιόφωνο ως νεοσσός φίλαθλος της ΑΕΚ.

Ακούστηκαν και φέτος από την τηλεόραση τα γνωστά clichés: «οι ήρωες», «οι θρύλοι», που «ζουν πάντοτε για να μας οδηγούν».

Και αναρωτιέμαι: Με βάση ποιον ορισμό τα τραγικά θύματα της Θύρας 7 ήταν ήρωες;

Σύμφωνα με το λήμμα του λεξικού του Γ. Μπαμπινιώτη, ήρωας είναι κάποιος που προβαίνει σε γενναία πράξη μέχρι σημείου αυτοθυσίας, αυτός που κατορθώνει κάτι εξαιρετικά δύσκολο, αυτός τον οποίο οι άλλοι θαυμάζουν για μια πράξη του ή μιμούνται.

Προέβησαν οι δυστυχείς ποδοπατημένοι μέχρι θανάτου ενσυνείδητα σε θυσία της ζωής τους για κάποιο στόχο που υπερβαίνει τα όρια του ατομικού βίου; Κατόρθωσαν ή έστω επιχείρησαν να επιτύχουν κάτι δύσκολο, επέδειξαν συμπεριφορά άξια μίμησης; Και πού μας οδηγούν, κατά τους τηλεοπτικούς σχολιαστές, τα θύματα; Σε ποια μέθεξη, σε ποια αυτοθυσία, σε ποιο παράδειγμα προς μίμησιν; Ποιος είναι ο της δικαιοσύνης νοητός ήλιος που λάμπει έκτοτε και ποιο το φωτεινό μονοπάτι που αυτός φωτίζει για να το ακολουθούμε εμείς οι ταπεινοί ανώνυμοι;

Ας μη γελιόμαστε. Τραγικά θύματα, ναι, υπήρξαν οι φίλαθλοι που χάσαν άθελα τη ζωή τους εκείνο το απόγευμα, μέσα σε λίγες στιγμές και χωρίς καν να προλάβουν να το συνειδητοποιήσουν. Αλίμονο στους δικούς τους ανθρώπους, οι οποίοι τους θρηνούν ακόμη. Και είναι μοναδική, ιερή και άβατη η στιγμή που κάποιος διαβαίνει εξερχόμενος το κατώφλι της ζωής, ενσυνείδητα ή ασυνείδητα, αθόρυβα ή με ηρωική έξοδο, επώνυμα ή ανώνυμα. Το ίδιο τραγικές και χιλιάδες άλλες απώλειες ζωών από τροχαία δυστυχήματα, καιρικά φαινόμενα, πτώσεις αεροπλάνων, εργατικά ατυχήματα. Και όχι απαραίτητα λιγότερο τραγικός και αυτός ακόμη ο λεγόμενος φυσικός θάνατος. Αλλά το να μιλάμε για «ηρωισμούς» και «φωτεινά παραδείγματα που οδηγούν», εκεί όπου δεν πληρούνται οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις γι’ αυτό, είναι βεβήλωση για τους νεκρούς και μέτρο προϊούσας ακρισίας.

Ο αθλητικός οπαδισμός - η υποστήριξη μιας ομάδας, η συμμετοχή στα «κοινά» της, η παρακολούθηση των αγώνων της - και στην πιο ευγενή του ακόμη μορφή, δεν συνιστά πράξη ηρωισμού. (Πόσο μάλλον ορισμένα από τα δυσώδη παραπροϊόντα του...)

Make love, no war

Σε αναζήτηση πεδίων βολής εκτός της επικράτειας βρίσκονται τα Ελληνικά Όπλα. Οι χώροι που περιβάλλουν τα ήδη υπάρχοντα πεδία βολής έχουν κατοικηθεί και πολίτες που έχουν εκεί την κύρια ή την εξοχική κατοικία τους δεν ανέχονται πλέον τις «οχλήσεις».

Προβληματισμοί εγείρονται και για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, επί των οποίων οι Έλληνες έχουν τελευταίως γίνει υπερευαίσθητοι. (Ως γνωστόν, τασσόμεθα άπαντες αναφανδόν υπέρ οικολογικών λύσεων, ιδιαιτέρως όταν η απαιτούμενη για την περιβαλλοντική διάσωση περιστολή δραστηριοτήτων δεν αφορά εμάς τους ίδιους – Αν βέβαια μας ζητηθεί να περιορίσουμε πχ. την χρήση του ΙΧ μας, εκεί αλλάζει το θέμα).

Είναι και ο αναπτυσσόμενος τουρισμός που παραβλάπτεται από την δραστηριότητα που αναπτύσσεται στα πεδία βολής: χάνουν εμπορικότητα τα ρεντρούμια, η χρυσοτόκος όρνιθα για πολλούς συμπολίτες μας. Και να μην ξεχάσουμε και το προφανές: αμαρτία απ' το Θεό, παιδιά, με τα «σιδερικά» σας και τα μπαμ-μπουμ διώχνετε και τις τουρίστριες...

Αναμφίβολα, κάποιες προτάσεις για επιλογή και οριοθέτηση νέων πεδιών βολής εντός ελληνικού εδάφους έχουν ανεπίσημα γίνει, αλλά ποιος τολμά να τις εισηγηθεί επισήμως; Μόλις διαφανεί μία τέτοια πρόθεση εσωτερικής μετεγκατάστασης, οι κάτοικοι των θιγομένων περιοχών θα αρχίσουν παραστάσεις στις Αρχές, αποκλεισμούς οδικών αρτηριών κτλ. κτλ. κτλ. Οπότε...

Στην Βουλγαρία λοιπόν. Δέχεται επ' αμοιβή (βλέπε εκδρομές-αστραπή...) τα «ερωτικά πυρά» της Βορείου Ελλάδος, αλλά σύντομα θα μπορούσε να υποδεχθεί αδιαμαρτύρητα και τα πολεμικά μας βόλια, βελτιώνοντας την ικανότητά μας να καταφέρουμε πλήγμα στον αντίπαλο, σε ενδεχόμενο πολεμικής σύρραξης. Θα κοστίσει βέβαια κάτι (μερικά εκατομμύρια €) παραπάνω, αλλά - τι διάβολο - θα τα πληρώσουμε εκ του περισσεύματος των δανείων μας... Μέσα στο πέλαγος των χρεών μας, ούτε που θα φανούν.

Μήπως (λέω τώρα...) να τους ζητούσαμε να πολεμήσουν κιόλας στη θέση μας, αν χρειαστεί; Καθ’ ότι εμείς είμεθα πλέον υπερβολικώς ευθραύστου ιδιοσυστασίας για τέτοια απάνθρωπα και προπαντός αντι-οικολογικά sports.

Κατανάλωση και ευζωία über alles.

Faites vos jeux!

Καλά επήγε το μαγαζί εχθές. Μάλιστα, σωστά ακούσατε, 8% πάνω. Δόξα τω Θεώ. Εκρηκτική άνοδος. Πέσανε οι «επενδυτές» και αγοράζανε όσο – όσο. Αυτοί οι ίδιοι που ξεπουλούσαν πανικόβλητοι προχθές. ΚΛΩΝΑΤΕΞ έγινε όλη η Σοφοκλέους. Μάλιστα κύριοι. Κάτι ουσιώδες, φαίνεται, θα άλλαξε στα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας και δεν το πήραμε εμείς χαμπάρι.

Εμείς μπορεί. Όχι όμως και η «αγορά». Η αγορά επαγρυπνεί, η αγορά εκτιμά, η αγορά βλέπει, η αγορά ξέρει. Και διά ταύτα κρίνει. Και διαρκώς αποτιμά, υποτιμά, ανατιμά. Η Ελλάς χθες υπελογίζετο 8% ισχυρότερη απ’ ότι προχθές.

Ανατιμήθηκε και ο σεπτός καθηγητής του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου, όπως πληροφορούμεθα από την ιστοσελίδα της Ημερησίας. Τον επήρε και αυτόν και τον σήκωσε το κύμα της ανατιμητικής προσδοκίας.

Όχι βέβαια θεαματικά, ένα 0.31% πήρε ο ταλαίπωρος. Ούτε καν βγήκε η χασούρα τού -0.82% της προηγουμένης.

Ας είναι. Τάχ’ αύριον έσεται άμεινον. Θα τον δει και τον κακόμοιρο τον καθηγητή η αγορά, πού θα πάει. Θα τον δει με άλλο μάτι και θα τον επανεκτιμήσει. Όταν θα εξαντληθεί η δυναμική ανόδου άλλων μετοχών, όταν τ’ άλλα άλογα φουσκώσουν, σκάσουν, λαχανιάσουν από το τρεχαλητό, μπορεί οι αλογομούρηδες να ποντάρουν επιτέλους και στο χαρτί που έμεινε έξω από το πανηγύρι. Και τότε θα λάβουν τα όνειρα εκδίκηση.

Παρακολούθησε την πορεία της μετοχής σε πραγματικό χρόνο εδώ. Έσο ενημερωμένος, έσο έτοιμος. Όλα αγοράζονται, όλα πωλούνται. Το λοιπό περιεχόμενο του άρθρου δεν ενδιαφέρει. Το μυαλό σου στο χαρτί.

Συγκεντρώσου στην τιμή. Σκέψου. Σκέψου πριν αγοράσεις.

Έναν μύθο θα σας πω

Πρόβατον κειρόμενον

Πρόβατον αφυώς κειρόμενον προς τον κείροντα έφα:

"Ει μεν έρια ζητείς, ανωτέρω τέμνε. Ει δε κρεών επιθυμείς, άπαξ με καταθύσας του κατά μικρόν βασανίζειν απάλλαξον."

Προς τους αφυώς ταις τέχναις προσφερομένους ο λόγος αρμόδιός έστι.

Αισώπου Μύθοι, 321

Μετ.: Ένα πρόβατο που το κουρεύαν άτεχνα γυρίζει και λέει στον κουρέα του: "Εάν μεν θέλεις το μαλλί μου, κόβε λιγότερο. Εάν πάλι θέλεις το κρέας μου σκότωσέ με μονομιάς, να με απαλλάξεις έτσι από αυτό το αργό βασανιστήριο". Μύθος σχετικός με αυτούς που εξασκούν άτσαλα μια τέχνη.

Σχ.: Αγαπημένος μου μύθος (και η δική μου επαγγελματική ενασχόληση έχει άλλωστε σημαντικό τεχνικό μέρος), διατυπωμένος λακωνικότατα σε εξαιρετική γλώσσα. Και ένας τρόπος για να ξεφύγουμε για λίγο από τα σώβρακα και τα DVD.

Από τον Αίσωπο στον Jean de La Fontaine και από κει στον Shrek και τον αναιδή γάιδαρό του, ο άνθρωπος σκύβει και αφουγκράζεται ζώα που μιλούν τη γλώσσα του και του λένε αλήθειες που ίσως ο ίδιος θα απέπρριπτε καχύποπτα ή θα προσπερνούσε αν εκφερότανε από ανθρώπου στόμα. Γιατί εκστομίζονται με την αθωότητα και την παντελή έλλειψη δόλου τις οποίες λογική και ευφυΐα στέρησαν ίσως ανεπιστρεπτί από τον άνθρωπο...

Κι άλλος πεθερόπληκτος

Φωτογραφία: Agence France-Presse

Τρυφερές στιγμές περνά το ζεύγος Sarkozy/Bruni, καθώς βρίσκεται σε ταξίδι αναψυχής στην Αίγυπτο. Λέγεται όμως - αν και δεν είναι απόλυτα διασταυρωμένο - ότι την Carla συνοδεύει και παρακολουθεί με άγρυπνο μάτι η μητέρα της. Αν τα πράγματα έχουν όπως οι φήμες τα θέλουν, φαίνεται τελικά πως και Sarkozy να είσαι δεν γλυτώνεις από την πεθερά σου...

Update: Αρχίζει, πρεμπιπτόντως (ακούω), η σύγκρουση μέλλουσας πεθεράς - μαμάς για την πιθανότητα γάμου. Άλλο ένα στερεότυπο από το οποίο δεν γλιτώνει ούτε Πρόεδρος Κράτους...

Εξηγήσεις

Οφείλω εξηγήσεις για την φράση «Οι Αμερικανοί νίκησαν» ή τον χαρακτηρισμό της Αγγλικής ως «γλώσσας των νικητών» στο προηγούμενο post. Ασφαλώς και δεν αναφέρομαι σε κάποιο πόλεμο (ασχέτως αν κάποιες επιμέρους και δευτερεύουσας σημασίας μάχες αυτής της «σύρραξης» δίνονται σε πραγματικά πεδία μαχών με αληθινά όπλα).

Αναφέρομαι στην σύγκρουση πολιτισμών, αντιλήψεων, αλλά και επιμέρους προτάσεων ζωής. Νομίζω ότι στην πραγματικότητα, από τη στιγμή που ξεχωρίσαμε από τα (άλλα) ζώα εξελίσσουμε ως είδος μία αντίληψη σε διάφορες παραλλαγές: Αναγνώριση του αυτοδικαίου χαρακτήρα της νομής αγαθών από το κάθε άτομο του είδους μας, συνδυασμένο με μετριασμό της αγριότητας με την οποία το άτομο επιδιώκει την απόκτηση και νομή αυτών, δημιουργία δηλ. κανόνων και κωδίκων που διέπουν αυτή τη διεκδίκηση μεταξύ ατόμων του ανθρώπινου είδους, πρόβλεψη ασφαλιστικών δικλείδων και θέσπιση διαιτητικών οργάνων. Πρόκειται για εξέλιξη των βιολογικών ροπών για επικράτηση. Απλώς, η πάλη για την ατομική κατίσχυση «εξανθρωπίζεται», μετριάζεται και εν τέλει χρησιμοποιείται για το «κοινό καλό», που είναι βέβαια το με ατομικά κριτήρια καλό των κατά το δυνατόν περισσοτέρων μεμονωμένων μονάδων.

Μεγάλες αλλαγές και επαναστάσεις (πχ. γαλλική, των μπολσεβίκων) πήγασαν από την καταστολή, ακύρωση αυτού του αυτονόητου δικαιώματος του ατόμου για αυτοπραγμάτωση. Όλο εν τέλει το πολιτισμικό οικοδόμημα (και όχι μόνον το δυτικό, αφού η ατομοκεντρική θεώρηση πηγάζει από την βιολογία μας, την φυσική μας νομοτέλεια) βασίζεται σε παραλλαγές αυτής της βασικής συνταγής. Οι κοινωνίες, τα κράτη, οι οργανισμοί συγκροτούνται όχι ως κίνηση ατόμων προς υπέρβαση της ατομικής τους φύσης, αλλά ως προσπάθειες διασφαλίσεως αυτής και των επιμέρους πτυχών και συστατικών της. Αυτή η ατομοκεντρική χρησιμοθηρία διαχέεται παντού: από τους νόμους και τα συντάγματα μέχρι την συντροφικότητα και τον έρωτα. Ενσαρκώνεται, δε, και συνοψίζεται στην εναργέστερη ίσως μορφή της στο «ιερό απόφθεγμα», το θέσφατο του σύγχρονου δυτικού τρόπου του συνυπάρχειν: «Οι αξιώσεις σου σταματούν εκεί που αρχίζουν τα δικαιώματα του άλλου» ή σε όποια άλλη παραλλαγή αυτό εκφέρεται. Πρόκειται για μία «χωροταξική» αντίληψη του υπάρχειν εν κοινωνία, η πεμπτουσία της οποίας είναι αναμφισβήτητα η διαρκής αναζήτηση επιμέρους βελτιώσεων στους κανόνες που ορίζουν τα όρια των επιμέρους μονάδων, σε αυτό το ιδιότυπο «παγκόσμιο κτηματολόγιο ατομικοτήτων». Η «οικοπεδοποίηση» εδώ δεν αμφισβητείται, ρυθμίζεται εν τούτοις κατά το δυνατόν πληρέστερα ο τρόπος ύψωσης των φρακτών στα σύνορα μεταξύ γειτονικών «ιδιοκτησιών».

Η εγωκεντρική χρησιμοθηρία είναι πανταχού παρούσα, απαραίτητο στοιχείο όλων των πτυχών της ζωής. Ακόμη και προϊόντα τεχνολογίας τόσο δημοφιλή και κοινά όσο ο υπολογιστής (και τόσο σημαντικά εργαλεία επικοινωνίας, άρα φορείς προϋποθέσεων για υπέρβαση του εγώ) διαμορφώνονται καίρια για να συντηρούν διογκωμένο το εγώ του ιδιοκτήτη τους. Κοιτάζεις την οθόνη του και αυτή σου ξεδιπλώνει το ηλεκτρονικό εγώ σου, την καθησυχαστική πιστοποίηση ότι και στον αχανή, ασαφή κόσμο της ρέουσας πληροφορίας κατέχεις κάτι με εγωτική αποκλειστικότητα: Μy documents, my pictures, my photos, my retrieved files, my digital editions, my playlists, my music, my videos. My, my, my... Κατάλογος μακρύς από “my”, όσο μακρύς χρειαστεί για να ηρεμήσεις. Μην ανησυχείς, λοιπόν. Είσαι - και εδώ - κάτοχος και νομέας. Μπορείς να κοιμάσαι ήσυχος, ανακουφισμένος, οχυρωμένος.

Και ανώτερες ακόμη λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου, ιδιότητες άγνωστες στα άλλα ζώα, όπως η απόλαυση της τέχνης, είναι σ’ αυτό το πολιτισμικό μοντέλο υπηρέτες της ικανοποίησης του ατόμου, της ατομικής ηδονοθηρίας. «Ακούω μουσική μόνος μου», «εγώ με το iPod μου», «τη βρίσκω» μακριά από ενοχλητικές παρουσίες, «φτιάχνομαι», «έρχομαι στα high μου».

Και εκεί όπου το μήνυμα πρέπει να είναι - περισσότερο από οπουδήποτε - σύντομο, εναργές και μετρήσιμα τελεσφόρο, εκεί που πρέπει να πείσει για άμεση και κατεπείγουσα ηδονοθηρία, στις διαφημίσεις, η λέξη με την ισχυρότερη ίσως πρωτογενή μαγγανεία, αυτή που κάνει να γυρίζουν κεφάλια και να προσανατολίζονται μονομιάς συνειδήσεις ως μυριάδες πυξίδες προς τον μαγνητικό βορρά, η πιο δημοφιλής ίσως και με την μεγαλύτερη αμεσότητα στην έκφραση επιθυμιών, είναι το «θέλω». «Θέλω» αυτό, «θέλω» το άλλο, «θέλω» εκείνο. Και όλα αυτά τα «θέλω τώρα», επιτακτικά, χωρίς καθυστέρηση, δίχως αναβολή. Οξύς ο πέλεκυς του κυνισμού και γραμμική η σχέση: “Spray more, get more”. More and more and more. Η προβληματική που τυχόν αναπτύσσεται είναι επιτρεπτό (ορθόδοξο) να αφορά μόνον την αποτελεσματικότερη μέθοδο ατομικής απόκτησης. Πώς θα τα δώσεις ει δυνατόν όλα, θα παλέψεις για την ατομική κατοχή και νομή, πώς θα αναλωθείς βουλιμικά σ' αυτό, χωρίς όμως και να περιθωριοποιήσεις, να εξοβελίσεις εκτός παιδιάς τους άλλους, γιατί πρέπει και αυτοί να κάνουν την δική τους ατομική προσπάθεια, (ως έχουν δικαίωμα). Τα υπόλοιπα είναι ανόητοι ρομαντισμοί. Οι επιτυχημένοι διαφημιστές δεν κάνουν ποτέ λάθος. Είπαμε, είναι στη φύση μας...

Αλλά και οι θρησκείες, σ’ αυτό το πολιτισμικό παράδειγμα, επιστρατεύονται για να υπηρετήσουν την ατομική χρησιμοθηρία, και μάλιστα στο πιο κρίσιμο για την αμφισβήτησή της σημείο, το θάνατο, την απειλή της αναπόδραστης κατάλυσης του εγώ. Του εγώ που σε διάφορες παραλλαγές και με διάφορες μάσκες βρίσκεται παντού, ακόμα και εκεί που κατ’ όνομα πατείται. Κάποιοι θα πουν: «Καλά όλα αυτά περί κανόνων και νόμων, και ωραία ρυθμισμένα και ορθολογικά, αλλά αφού υπάρχει θάνατος; Αν το εγώ καταλύεται κατά τον θάνατο, αν όλα τελειώνουν σε δύο μέτρα γης, μήπως πρέπει να γράψω στα παλιότερα των υποδημάτων μου τους κανόνες που συντηρούν την κατ’ επίφασιν κοινωνία σε στοιχειώδη συνοχή και να ριχτώ με τα μούτρα στις απολαύσεις, σαν λύκος στις ματωμένες σάρκες, παραμερίζοντας άλλους διεκδικητές; Έτσι κι αλλιώς, μετά το «εν τόπω χλοερώ», γαία πυρί μειχθήτω...»

Αυτό όμως θα καθιστούσε τις «κοινωνίες» ζούγκλες, θα οδηγούσε στην απώλεια οποιουδήποτε ελέγχου, στην εξαγρίωση, και θα απέβαινε τελικά και ατομικώς επιζήμιο, θα έβλαπτε τα περισσότερα άτομα αντί να τα ωφελήσει. Έρχεται λοιπόν η θρησκεία να σε καθησυχάσει και - προτείνοντάς σου επιτρεπτούς κώδικες συμπεριφοράς επενδεδυμένους με υπερκόσμιο κύρος - να σε φιλοδωρήσει με πόντους ατομικής αξιομισθίας, πόντους που θα εξαργυρώσεις στην Άλλη Ζωή, εκεί που (ασφαλώς, και βέβαια) θα παραταθεί εσσαεί, θα διαιωνισθεί η ατομική σου ύπαρξη. Όλα μπαίνουν λοιπόν σε τάξη και το άτομο μπορεί να συνεχίσει να ζει και να αγωνίζεται για ένα δικαιότερο «κοινωνικό» σύστημα, μια ορθολογικότερη κατανομή των ατομικών απολαύσεων, θωρακισμένο μέσα στις ατομικές του βεβαιότητες, ανίκητο. Η (αμαρτωλών) σωτηρία είναι βέβαιη αν τηρηθούν κάποιες αρχές. Και είναι, ασφαλώς, ατομική. Όπως όλα τα έχοντα αξία στον κόσμο αυτό...

Αυτή, κατά το μάλλον ή ήττον, η αντίληψη για το υπάρχειν εν κοινωνία, αντίληψη ατομοκεντρική, αναπαράγεται σε διάφορες παραλλαγές απ’ άκρου εις άκρον της Γης. Αυτό επιδιώκεται, εκεί όπου δεν έχει ακόμα στοιχειωδώς επιτευχθεί: «Nα έχουμε μια δικαιότερη κοινωνία ώστε το άτομο να μπορεί να... κτλ. κτλ.)». Αναζητήσεις μιας διαφορετικής κοινωνίας, από ανθρώπους που αισθάνθηκαν στενά τα όρια μιας τέτοιας πρότασης πολιτισμού, γρήγορα νοθεύτηκαν, συχνά εν τω γεννάσθαι. Κάθε προσπάθεια καταλύσεως των δεσμών της ατομικής αυτοεξορίας κατέληξε σε ταχύτατη (αν και πολλές φορές δυσδιάκριτη) αλλοίωση του χαρακτήρα της και απαξιώθηκε όταν είτε (1) χρειάστηκε να δικαιολογήσει την αξία της με όρους του ατομικώς χρήσιμου (πχ. θρησκεία: «βοήθα τον συνάνθρωπό σου για να πας στον παράδεισο») είτε (2) την κίνηση του προσώπου προς το έτερον από κίνηση ελευθερίας την αλλοτρίωσε σε κίνηση βίαιου πειθαναγκασμού, σε στανική πολτοποίηση σε μια απρόσωπη «μάζα», σε κατάλυση όχι της ατομικότητας αλλά της ετερότητας των προσώπων (πχ. κομμουνισμός).

Αυτό το κυρίαρχο, σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά, πρότυπο συστάσεως κοινωνικού κυττάρου το πήραν οι Αμερικανοί από τον Παλαιό Κόσμο, του βάλανε λίγη παραπάνω ελευθερία στις ατομικές επιλογές, δύο μεζούρες παραπάνω δόση κινήτρων ατομικής αποδοτικότητας και βγάλανε μια γενναία δόση κρατικού παρεμβατισμού. Και φτιάξαν αδιαμφισβήτητα την πιο επιτυχημένη συνταγή, το αποτελεσματικότερο και εσωτερικώς συνεπέστερο σύστημα, αυτό που παράγει περισσότερη τεχνολογική εξέλιξη και υλική ευμάρεια και εν τέλει υπόσχεται περισσότερη ηδονοθηρία από οπουδήποτε αλλού. Δεν σας το κρύβω: εκεί θα προτιμούσα να ζω και εγώ.

Δεν είμαι αντι-Αμερικανός, αντιθέτως. Αισθάνομαι ότι χρωστάω πολλά στους Αμερικανούς. Όπως επισημάνθηκε και από αναγνώστη, γράφουμε σε χώρο που μας παρέχεται (δωρεάν) από Αμερικανούς. Έχουμε internet χάρις στους Αμερικανούς, θα συμπλήρωνα εγώ, ενώ θα ήμουν τυφλός και αγνώμων αν δεν ανέφερα ότι στην επιστήμη μου η πιο συστηματική προσπάθεια συλλογής και ταξινόμησης της διεθνούς βιβλιογραφίας έχει γίνει από Κρατική Βιβλιοθήκη των ΗΠΑ και βρίσκεται (αφιλοκερδώς) στο διαδίκτυο. Είναι, δε, τόσο καθολική η αποδοχή της, ώστε να θεωρούνται σημεία αναφοράς για την επιστημονική αξιολόγηση διάφορες θεσπισμένες παράμετροι της παρουσίας του καθενός μας εκεί.

Τα πήγαν καλά λοιπόν οι Αμερικανοί, σε κάθε παράμετρο του λογιζόμενου ως σύγχρονου πολιτισμού. Θα αποικίσουν και πρώτοι από τους ανθρώπους το σύμπαν. Αν αυτό είναι το ζητούμενο, αν ο σύγχρονος δυτικός τρόπος ζωής ρυθμίζει απολύτως τα του βίου και απαντά οριστικά στις θεμελιώδεις αναζητήσεις της έλλογης ύπαρξης, αν σε τίποτε δεν μπορούμε (ή δεν βλέπουμε τον λόγο) να διαφοροποιηθούμε από αυτόν, αν ένας παράδεισος πραγμάτωσης, ολοκλήρωσης, μεταρσίωσης του ατόμου είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να ονειρευθούμε, ας τον αντιγράψουμε κατά γράμμα, και μαζί με αυτόν και την γλώσσα του: την γλώσσα των νικητών. Άλλωστε, όλα τα άλλα τα έχουμε ενσυνείδητα ή ασυνείδητα υιοθετήσει. Μολύνουμε ως Αμερικανοί (και χειρότερα ίσως), καταναλίσκουμε ως Αμερικανοί, σκεπτόμαστε, ερωτευόμαστε, προσευχόμαστε και ελπίζουμε ως Αμερικανοί. Τόσο που ο αντι-Αμερικανισμός μας να κρύβει ατέχνως γενναίες δόσεις συμπλέγματος κατωτερότητας.

Αν πάλι έχουμε την υποψία ότι η διαρκής βελτίωση ενός ατομοκεντρικού μοντέλου - χωρίς να θιγεί ο πυρήνας του - δεν είναι υποχρεωτικός μονόδρομος, δεν δίνει επαρκή απάντηση σε όλα, ας απορροφήσουμε κριτικά, δημιουργικά, όσα στοιχεία του δυτικού τρόπου ζωής (που έτσι κι αλλιώς εμπεριέχει θεμελιώδεις παραμέτρους εκπολιτισμού του ανθρώπινου θηρίου) κρίνουμε σκόπιμο. Και ας αναζητήσουμε και σε άλλους πολιτισμούς και άλλες εκφορές λόγου αλλά και σε καινό λόγο, σε διαφορετικές εμπειρίες του υπάρχειν και κοινωνείν, το γνήσια νεωτερικό. Αυτό που καλύτερα θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις αναζητήσεις όσων αρνούνται πεισματικά να ευθυγραμμισθούν με τις υπαγορεύσεις της ζωώδους άλογης φυσικής νομοτέλειας, έστω και στην πιο εκλεπτυσμένη της μορφή. Ας ψάξουμε, ψηλαφώντας στο σκοτάδι, μακριά από έτοιμες λύσεις και αναμηρυκασμένες τροφές. Ας γράψουμε και δύο αράδες διαφορετικές, δικές μας, σε μια λευκή σελίδα. Και αν ό,τι βγει είναι μια αγωνιώδης κραυγή επιθυμίας λύτρωσης από τις χρυσές αλυσίδες του εαυτού μας, δεν πειράζει αν είναι άτεχνη, παράφωνη, κακόηχη. Αρκεί να μην αποδειχθεί - για πολλοστή φορά - ότι είναι ο ατομισμός μας και πάλι που ουρλιάζει, μεταμφιεσμένος επιδέξια.

Υ.Γ.(1): Όσοι είχαν το κουράγιο να διατρέξουν τις γραμμές αυτές μέχρι τέλους, ας με συγχωρήσουν αν τους απογοήτευσα. Δεν έχω υπόβαθρο φιλοσοφίας ούτε κοινωνιολογίας και ίσως για τον έχοντα την εμπειρία των επιστημών αυτών τα προηγούμενα να φαίνονται αφόρητες κοινοτοπίες ή ερασιτεχνικές ακροβασίες. Ούτε διακρίθηκα για την οικονομία του λόγου. Αλλά δεν μπορούσα να γράψω λιγότερα!

Υ.Γ.(2): Οι πίνακες είναι της Kristin Gustavson.

Υ.Γ.(3): Το προηγούμενο post είναι ανοικτό για τυχόν σχόλια που αφορούν και το τρέχον.